บอระเพ็ด (Heart leaved moonseed)
เป็นไม้เถาให้รสขมจัดที่นิยมใช้เป็นส่วนผสมของตำรับยารักษาโรคทั้งในคน และสัตว์ อาทิ ยารักษาโรคเบาหวาน แก้อาการอักเสบ และลดไข้ เป็นต้น บอระเพ็ดเป็นไม้เถาเนื้ออ่อน ขนาดเถา 1-1.5 เซนติเมตร และยาวได้มากกว่า 10 เมตร เถามีผิวตะปุ่มตะป่ำเป็นตุ่มนูนทั่วเถา และมีรากอากาศคล้ายเส้นเชือดขนาดเล็ก และยาวแทงออก โดยเฉพาะบริเวณโคนเถา เถามีเปลือกสีเขียวเข้ม เปลือกที่มีอายุมากจะลอกออกเป็นเยื่อบางๆสีเหลือง เมื่อกรีดเถาจะมีน้ำยางสีเหลืองไหลออกมา เนื้อด้านในหรือแก่นมีสีเหลือง มีรสขมจัด
ประโยชน์บอระเพ็ด
- ทุกส่วนของบอระเพ็ดใช้เป็นส่วนผสมของตำรับยารักษาโรค
- น้ำสกัดหรือน้ำต้มจากบอระเพ็ดใช้ฉีดพ่นกำจัด และป้องกันหนอนแมลงศัตรูพืช อาทิ หนอนใยผัก และเพลี้ยต่างๆ เป็นต้น
- ลำต้น และใบใช้ผสมในอาหารสัตว์หรือให้สัตว์กินโยตรง เพื่อให้สัตว์มีร่างกายแข็งแรง และรักษาโรคในสัตว์ ทั้งโค กระบือ สุกร ไก่ และอื่น ซึ่งชาวบ้านนิยมให้ไก่ชนกินในระยะก่อนออกชน
- ลำตัน และใบนำมาบด และใช้พอกศรีษะหรือสระผม สำหรับกำจัดเหา
ข้อมูลจาก Puechkaset